НЕ ЗНАМ

Далечни се сите куќи што ги сонувам,
далечни се гласовите на мајка ми што на
вечера ме повикува, а јас трчам кон полињата со жито.

Далечни сме ние како топка што го промашува голот
и оди кон небото, живи сме
како термометар кој е точен само тогаш кога
ќе погледнеме кон него.

Далечната стварност секој ден ме испрашува
како непознат патник што ме буди на половина пат
со прашање „Тој ли е автобусот?“,
а јас му велам „Да“, но мислам „Не знам“,
не знам каде се градовите на твоите дедовци
што сакаат да ги напуштат сите откриени болести
и лековите што содржат трпеливост.

Сонувам за куќа на ридот од нашите копнежи,
да гледам како брановите на морето го исцртуваат
кардиограмот на нашите падови и љубови,
како луѓето веруваат за да не потонат
и чекорат за да не бидат заборавени.

Далечни се сите колиби во кои се криевме од дождот
и од болката на срните што умираа пред очите на ловците
кои беа повеќе осамени, отколку гладни.

Далечниот миг секој ден ми поставува прашање
„Тој ли е прозорецот? Тој ли е животот?“, а јас му велам
„Да“, а всушност „Не знам“, не знам кога
птиците ќе прозборат, а да не кажат „Војна“.

***

ПО НАС

Еден ден некој ќе ги здипли нашите ќебиња
и ќе ги прати на хемиско чистење
од нив да го истрие последното зрнце сол,
ќе ги отвори нашите писма и ќе ги реди по датуми
наместо по исчитаност.

Еден ден некој ќе го размести мебелот во собата
како шаховски фигури на почеток од нова игра,
ќе ја отвори старата кутија за чевли
во која ги чуваме паднатите копчиња од пижамите,
недотрошените батерии и гладта.

Еден ден ќе ни се врати болката во ‘рбетот
од тежината на хотелските клучеви и
сомнежот со кој рецепционерот ни го подава
далечинскиот управувач.

Туѓите сожалувања ќе тргнат по нас
како месечина по заталкано дете.

***

БУДЕЊЕ

Во привремената прегратка
за вечност зборувам.
Ветрот ни ги носи молбите на камбаните
меѓу пердувите врз кои ги потпираме
нашите сонливи лица.

Утро е. Влажен воздух минува под
вијадуктите, облаците се разделуваат низ
допир, зградите низ летот на ластовиците,
земјоделците се молат за дождови
што престануваат, дрвјата едновремено
се откажуваат од лисјата и така
небото станува поголемо.

Нежни се твоите дланки ова утро и
нежен е цветот на тврдиот бадем.

Во најблиската црква со векови
се зборува за љубов што
ќе нè надживее.

***

ВРАЌАЊЕ

Ја отворам плашливо вратата
со зраците да исцртам граница
врз килимот.
Ми доаѓа глас да пуштам,
но ехото на ненаместената соба
е побрзо.
Не е моја потта врз кваката
и лишаите на мојот врат
не припаѓаат на овој свет.
Се остварив во неколку
премачкани сеќавања,
мојата душа е утробен палимпсест
на далечна мајка.
Оттука премислата на враќањето
и тивкото крцкање на ментешињата.

Со чекор би го проширил просторот
да ги зачестам зрнцата прав
и влакната што се струполуваат
долу, од светлината
секогаш бели.

***

НАЧИН НА ПОСТОЕЊЕ

Премногу падови и вознесувања
не се архивирани во книгите
што се спалуваат во вообичаените војни.
Запишал ли некој дека трошките
фрлени од прозорецот паѓаат побрзо
од снегулките, дека водопадите се само жртви
на своето име? За падот на царствата и епохите
се пишува, не за старецот што ја гледа играчката
откопана од булдожерите.
Семафорот не може да го спречи времето
и нашата несигурност е само начин
на постоење на тајните.
Стравот постои во далечините, кога саѓите
се одделуваат од искрите одејќи
кон небото, но никој досега не напишал
трактат за чадот од свеќата
во ноќ што се претопува, ниту за капките восок
што ни се стврднуваат врз чевлите:
сите за пламенот зборуваат
што ги осветлува нашите лица.

I Don’t Know

Distant are all the houses I am dreaming of,
distant is the voice of my mother
calling me for dinner, but I run toward the fields of wheat.

We are distant like a ball that misses the goal
and goes toward the sky, we are alive
like a thermometer that is precise only when
we look at it.

The distant reality every day questions me
like an unknown traveler who wakes me up in the middle of the journey
saying Is this the right bus?,
and I answer Yes, but I mean I don’t know,
I don’t know the cities of your grandparents
who want to leave behind all discovered diseases
and cures made of patience.

I dream of a house on the hill of our longings,
to watch how the waves of the sea draw
the cardiogram of our falls and loves,
how people believe so as not to sink
and step so as not to be forgotten.

Distant are all the huts where we hid from the storm
and from the pain of the does dying in front of the eyes of the hunters
who were more lonely than hungry.

The distant moment every day asks me
Is this the window? Is this the life? and I say
Yes, but I mean I don’t know, I don’t know if
birds will begin to speak, without uttering A war.This translation has been updated based on the new version provided by the author, in which the final word “sky” has been replaced with the word “war”.

***

After us

One day someone will fold our blankets
and send them to the cleaners
to scrub the last grain of salt from them,
will open our letters and sort them out by date
instead of by how often they’ve been read.

One day someone will rearrange the room’s furniture
like chessmen at the start of a new game,
will open the old shoe box
where we hoard pajama-buttons,
not-quite-dead batteries and hunger.

One day the ache will return to our backs
from the weight of hotel room keys
and the receptionist’s suspicion
as he hands over the TV remote control.

Others’ pity will set out after us
like the moon after some wandering child.

***

Awakening

In the temporary embrace
I speak of eternity.
The wind brings us the calls of the church bells
among the feathers where we rest
our sleepy heads.
It’s morning. Moist air passes
under the viaducts, clouds part
at a touch, buildings at the swallows’ flight,
the farmhands pray for rain that stops,
while the trees give up their leaves
and so the sky grows vaster.

Your hands are soft this morning
and soft is the blossom of the hard almond.

In the nearby church
they have spoken for centuries of a love
that will outlive us.

***

Returning

I open the door fearfully
to draw a border on the carpet
with the sun rays.
I feel like saying something
but the echo of the unfurnished room
is faster than me.
The sweat on the doorknob is not mine
nor do the lichens on my neck
belong to this world.
I realized myself
in several layers of memories,
my soul is a womb palimpsest
of a distant mother.
Hence the afterthought of returning
and the soft creak of the hinges.

I would expand the space with a step
to multiply the grains of dust
and the hairs that fall down,
always white because of
the light.

***

A Way of Existing

Too many rises and falls
are not recorded in the books
that are burned in usual wars.
Has anyone written that crumbs
thrown from a window fall faster
than snowflakes, that waterfalls are merely
victims of their name? They write of the fall
of empires and epochs but not
of the old man who looks at a toy
dug up by a bulldozer.
Traffic-lights cannot stop time
and our uncertainty is just
a way of existence for secrets.
Fear exists in the distance
when soot splits off
from the sparks flying skyward,
but no one so far has written
a tractate on the candles’ smoke
that melts into night
or on the drops of wax
that harden on our shoes;
everyone speaks of the flame
that illuminates our faces.

Ich weiß nicht

Weit entfernt sind alle Häuser, von denen ich träume,
weit entfernt ist die Stimme meiner Mutter, die mich
zum Abendbrot ruft, doch ich renne auf die Weizenfelder zu.

Weit entfernt sind wir wie ein Ball, der das Tor verfehlt
und zum Himmel hinauffliegt, lebendig sind wir
wie ein Thermometer, das nur dann genau ist, wenn
wir zu ihm hinsehen.

Die weit entfernte Wirklichkeit fragt mich täglich aus
wie ein fremder Reisender, der mich auf halber Strecke
mit der Frage weckt »Ist das der richtige Bus?«,
und ich antworte mit »Ja«, denke aber »Ich weiß nicht«,
ich weiß nicht, wo die Städte deiner Vorväter sind,
die alle bekannten Krankheiten und alle Arzneien
mit dem Wirkstoff Geduld hinter sich lassen wollen.

Ich träume von einem Haus auf dem Berg unserer Sehnsüchte,
um zuzusehen, wie die Wellen des Meeres das Kardiogramm
unserer Niederlagen und Lieben zeichnen,
wie die Menschen glauben, um nicht unterzugehen,
und schreiten, um nicht in Vergessenheit zu geraten.

Weit entfernt sind alle Hütten, in denen wir uns vor dem Regen versteckten
und vor dem Schmerz der Rehe, die vor den Augen der Jäger starben,
deren Einsamkeit größer war als ihr Hunger.

Der weit entfernte Augenblick stellt mir täglich eine Frage,
»Ist das das Fenster? Ist das das Leben?«, und ich sage zu ihm
»Ja«, und eigentlich »Ich weiß nicht«, ich weiß nicht, wann
die Vögel zu sprechen beginnen werden, ohne »Krieg«This translation has been updated based on the new version provided by the author, in which the final word “Himmel” has been replaced with the word “Krieg”.zu sagen.

***

Es wird uns folgen

Eines Tages wird jemand unsere Wolldecken zusammenlegen
und sie zur chemischen Reinigung schicken,
damit man aus ihnen auch das letzte Körnchen Salz entfernt,
er wird unsere Briefe öffnen und sie chronologisch ordnen
statt danach, wie oft wir sie gelesen haben.

Eines Tages wird jemand die Möbel im Zimmer verschieben
wie Schachfiguren bei der Eröffnung eines neuen Spiels,
er wird den alten Schuhkarton aufmachen, in dem
wir die abgefallenen Knöpfe der Pyjamas aufbewahren,
die halbvollen Batterien und den Hunger.

Eines Tages kehrt der Schmerz in unsere Wirbelsäule zurück,
verursacht durch das Gewicht der Hotelschlüssel und
das Mißtrauen, mit dem man uns an der Rezeption
die Fernbedienung gibt.

Das fremde Mitgefühl wird uns folgen
wie der Mond einem verirrten Kind.

***

Erwachen

In der vorübergehenden Umarmung
spreche ich von Ewigkeit.
Der Wind trägt uns die Gebete der Glocken zu
zwischen die Federn, auf die wir unsere
schläfrigen Gesichter legen.
Es ist Morgen. Feuchte Luft zieht unter den
Viadukten hindurch, die Wolken trennen sich durch
eine Berührung, die Gebäude durch den Flug der Schwalben,
die Bauern beten um Regen, der
aufhören möge, die Bäume sagen sich
gleichzeitig von ihren Blättern los,
und so wird der Himmel größer.

Zärtlich sind deine Hände an diesem Morgen,
und zärtlich ist die Farbe des Mandelkerns.

In der nächstgelegenen Kirche wird seit
Jahrhunderten über eine Liebe gesprochen,
die uns überleben wird.

***

Rückkehr

Ich öffne ängstlich die Tür,
um mit den Sonnenstrahlen eine Grenze
auf den Teppich zu zeichnen.
Ich würde gerne einen Laut von mir geben,
doch das Echo des unmöblierten Raums
ist schneller.
Der Schweiß am Türgriff ist nicht meiner,
und die Flechten an meinem Hals
gehören nicht zu dieser Welt.
Ich wurde wahr in einigen
übermalten Erinnerungen,
meine Seele ist ein Palimpsest
eines weit entfernten Mutterleibs.
Daher der Gedanke an Rückkehr
und das leise Quietschen der Scharniere.

Mit einem Schritt würde ich den Raum weiten,
die Staubkörner und die
Haare vermehren, die herabfallen,
immer weiß
vom Licht.

***

Eine art zu existieren

Zu viele Fälle und Aufstiege
sind nicht in den Büchern archiviert,
die in gewöhnlichen Kriegen verbrannt werden.
Hat jemand aufgeschrieben, daß Krümel, die
aus dem Fenster geworfen werden, schneller fallen
als Schneeflocken, daß Wasserfälle nur Opfer
ihres Namens sind? Über den Fall von Königreichen und Epochen
wird geschrieben, nicht über den Greis, der das Spielzeug betrachtet,
welches die Bulldozer ausgegraben haben.
Die Ampel kann die Zeit nicht aufhalten,
und unsere Unsicherheit ist für die Geheimnisse
nur eine Art zu existieren.
Die Angst besteht in den Entfernungen, wenn der Ruß sich
von den Funken trennt und zum Himmel aufsteigt,
aber niemand hat bisher einen Traktat geschrieben
über den Rauch der Kerze in einer Nacht,
die sich auflöst, auch nicht über die Wachstropfen,
die auf unseren Schuhen erstarren:
Alle sprechen über die Flamme,
die unsere Gesichter erhellt.

Non so

Lontane sono tutte le case che sogno,
lontana la voce di mia madre
che mi chiama a cenare, mentre io corro verso i campi di grano.

E lontani siamo anche noi come una palla che non centra lo specchio della porta
e svirgola in cielo, esistiamo
come un termometro preciso solo quando
lo controlliamo.

Lontana è la realtà che ogni giorno mi interroga
come quello sconosciuto che in mezzo al viaggio
mi sveglia e mi chiede “È questo il bus?”,
e io rispondo “sì”, ma in realtà vorrei dire “non so”,
non so dove siano le città dei tuoi nonni
desiderosi di lasciarsi dietro tutte le malattie conosciute
nonché le cure a base di pazienza.

Sogno una casa sulla collina dei nostri desideri,
per vedere come le onde del mare
tracciano il cardiogramma delle perdite e degli amori
e come la gente continua a credere per non sprofondare
e cammina per non essere dimenticata.

Lontane sono tutte le capanne in cui ci riparavamo dalla pioggia
e dalla pena dei cervi che morivano davanti a cacciatori
più soli che affamati.

Lontano è l’istante che mi chiede ogni giorno
“È questa la finestra? È questa la vita?”, e io rispondo
“sì”, ma in realtà “non so”, non so se
gli uccelli parleranno mai senza dire “Guerra”.

Ci verrà dietro

Un giorno qualcuno piegherà le nostre coperte
e le manderà in tintoria
per strofinare via l’ultimo granello di sale,
e poi aprirà le nostre lettere ordinandole secondo la data
invece che per le volte che sono state lette.

Un giorno qualcuno allineerà i mobili nella stanza
come scacchi prima di una nuova partita,
e aprirà la vecchia scatola delle scarpe
con i bottoni del pigiama,
le batterie usate e la fame.

Un giorno riavremo il mal di schiena
perché le chiavi dell’albergo pesano e
così anche la diffidenza con cui alla reception ci danno il telecomando.

La pietà degli altri ci verrà dietro
come la luna va dietro a un bambino vagabondo.

***

Risveglio

Nell’abbraccio passeggero
parlo dell’eternità.
Il vento ci porta i rintocchi delle campane
fra le piume dove poggiamo
la testa assonnata.
È mattina. L’aria umida soffia sotto
i viadotti, le nuvole si disfanno con un tocco,
gli edifici con il volo delle rondini,
i contadini pregano perché smetta
di piovere, mentre gli alberi
rinunciano alle foglie affinché
il cielo si faccia ancora più grande.

Le tue mani sono tenere questa mattina
come tenero è il fiore della dura mandorla.

Nella chiesa qui accanto
sono secoli che parlano di un amore
che ci sopravvivrà.

***

Ritorno

Apro la porta timorosamente
per tracciare con i raggi del sole una frontiera
sul tappeto.
Vorrei dire qualcosa,
ma nella stanza vuota l’eco
è più veloce di me.
Non è mio il sudore sulla maniglia
e neppure i licheni sul collo
sono di questo mondo.
Mi compongono vari
strati di memorie,
la mia anima è un palinsesto
del grembo di una madre remota.
Per questo penso di tornare
e come cigolano dolcemente le cerniere.

Vorrei che lo spazio si aprisse con un solo passo,
ma si moltiplicano i granelli di polvere
e per via della luce
cadono
sempre più bianchi i capelli.

***

Un modo di esistere

Troppe ascese e cadute non vengono
registrate nei libri
bruciati nelle solite guerre.
Qualcuno ha forse mai scritto che le briciole
lanciate dalla finestra cadono più veloci
dei fiocchi di neve o che le cascate sono
solo vittime del proprio nome? Si scrive del tramonto
di epoche e imperi, non invece dell’anziano
che ritrova il suo giocattolo riesumato da una ruspa.
Il semaforo non può fermare il tempo
e la nostra incertezza non è che
un modo di esistere dei segreti.
La paura esiste in lontananza,
quando la fuliggine che va in cielo
si separa dalle scintille.
Ma nessuno ha ancora scritto
un trattato sul fumo di una candela
che si squaglia nella notte, né delle gocce di cera indurite sulle nostre scarpe:
tutti invece parlano della fiamma
che illumina i nostri visi.